دوست اهل سنت میپرسد: در قرآن کریم دستور به صلوات بر حضرت محمد (ص) قید شده، اما شیعیان «و آل محمد» را افزودهاند. چرا؟
بی تردید این دوست اهل سنت، آشنایی چندانی با آموزههای قرآنی و نیز احادیث پیامبر اکرم صلوات الله علیه و آله – حتی در منابع اهل سنّت – ندارد و تحت تأثیر تبلیغات گستردهی وهابیت [که انگلیس جهت نابودی اسلام (شیعه و سنی) بنیانگذاری کرده] قرار گرفته و گمان میکند که میتوان به ظاهر آیات قرآن بسنده نمود! و البته وهابیت حتی به ظاهر آیاتی که امر به اطاعت از پیامبر اکرم (ص) مینماید، رجوع نمیکنند. مانند:
«قُلْ أَطيعُوا اللَّهَ وَ الرَّسُولَ فَإِنْ تَوَلَّوْا فَإِنَّ اللَّهَ لا يُحِبُّ الْكافِرينَ»
(آل عمران، 32) ترجمه: بگو خدا و رسول را اطاعت كنيد اگر قبول نكردند بدانند كه خدا كافران را دوست نمىدارد.
«يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا أَطيعُوا اللَّهَ وَ أَطيعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ فَإِنْ تَنازَعْتُمْ في شَيْءٍ فَرُدُّوهُ إِلَى اللَّهِ وَ الرَّسُولِ إِنْ كُنْتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ ذلِكَ خَيْرٌ وَ أَحْسَنُ تَأْويلاً (النساء، 59)
ترجمه: هان اى كسانى كه ايمان آوردهايد خدا را اطاعت كنيد، و رسول و كارداران خود را [كه خدا و رسول علامت و معيار ولايت آنان را معين كرده] فرمان ببريد، و هر گاه در امرى اختلافتان شد براى حل آن به خدا و رسول مراجعه كنيد، اگر به خدا و روز جزا ايمان داريد اين برايتان بهتر، و سرانجامش نيكوتر است. خداوند متعال در کلام وحی، اوامر و احکام بسیاری دارد که بیان و آموزش چگونگی انجام آن را بر عهدهی حضرت رسول اکرم (ص) گذاشته و به مؤمنین و مسلمین امر نموده که از او اطاعت و تبعیت کنند. و فرموده: او را الگو (اسوه) قرار داده و از او یاد بگیرید.
مثل احکام نماز یا حج یا ... – خداوند متعال در قرآن کریم فرموده است که اقامهی نماز کنید، اما پاسخ به چگونه و در هر وقتی چند رکعت و ...؟ به تبعیت از ایشان بر میگردد. به همین دلیل «کتاب و سنت»، دو منبع اصلی فراگیری، استنباط و استخراج احکام در میان اهل تشیع و اهل تسنن است. صلوات نیز یکی از همین اوامر صریح الهی در قرآن کریم است. خداوند متعال فرمود:
«إِنَّ اللَّهَ وَ مَلائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبِيِّ يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَيْهِ وَ سَلِّمُوا تَسْليماً» (الأحزاب، 56)
ترجمه: خدا و فرشتگان او بر پيامبر اسلام درود مىفرستند، شما هم اى كسانى كه ايمان آوردهايد بر او صلوات بفرستيد، و آن طور كه بايد تسليم شويد. و بخش دوم همین آیه «وَ سَلِّمُوا تَسْليماً» که امر بر تسلیم شدن به اوامر پیامبر اکرم (ص) مینماید، خود مبین روح صلوات و پاسخگوی بسیاری از شبهات دیگر در این راستا میباشد. صلوات نیز یک دستوری مانند «أَقِمِ الصَّلاة – اقامهی نماز کنید» است. لذا مسلمانان همانگونه که از ایشان پرسیدند: چگونه اقامهی نماز کنیم و ایشان با اقامهی نماز فرمودند: همانگونه که من نماز به پا میدارم، در امر صلوات نیز پرسیدند: چگونه این امر الهی را به جای آورده و بر شما صلوات بفرستیم؟ که ذیلاً برخی از پاسخهای ایشان به نقل از معتبرترین منابع اهل سنت ایفاد میگردد تا رفع شبهه گردد:
الف - مردی خدمت پیامبر(ص) رسید و عرض کرد: «اما «السلام علیکم» فقد علمنا، فکیف «الصلاة علیک»؛ ما می دانیم سلام بر تو چگونه است؛ اما صلوات بر شما باید چگونه باشد»؟ پیامبر فرمود: بگو: «اللهم صل علی محمد و علی آل محمد کما صلیت علی ابراهیم انک حمید مجید». (سنن ترمزی، ج5/ص359، ح 3220)
ب – ابن حجر نقل میکند که ایشان فرمودند: هرگز بر من صلوات ناقص نفرستید. عرض کردند: صلوات ناقص چیست؟ فرمود: این که فقط بگویید «اللهم صل علی محمد» و ادامه ندهید؛ بلکه بگویید: «اللهم صل علی محمد و آل محمد». (الصواعق المحرقه، ص 225)
پ – امام شافع، بنیانگذار مذهب شافعی در بیان وجوب صلوات بر آل محمد، در بیتی از شعری که سروده میگوید: «یا اهل بیت رسول الله حبکم فرض من الله فی القرآن انزله - کفاکم من عظیم القدر انکم من لم یصل علیکم لا صلاة له» (اسعاف الراغبین: 119)
ترجمه: ای اهل بیت رسول الله! محبت شما، از سوی خداوند در قرآن واجب شده است - در عظمت مقام شما، همین بس که هرکس بر شما صلوات نفرستد، نماز ندارد (نمازش قبول نیست).
لذا شافعیها و حنبلیها قید آل محمد (ص) را در ذکر صلوات واجب میدانند (الفقه علی المذاهب الاربعه، ج 1/ص 236 و 367 ، ر.ک: المغنی/ابن قدامه،ج1/ص579). – و برخی چون ابوحنیفه، مشهور به امام اعظم، بنیانگذار مذهب حنفی آن را واجب نشمرده است، نه این که نفی نماید. (تذکرة الفقها، ج 1/ص 126) پس مسلمانان اهل تشیع و تسنن، با تأسی به آموزهی حضرت رسول اکرم (ص)، به هنگام ذکر صلوات باید بگویند: اللهم صل علی محمد و آل محمد. و البته ایشان در این آموزهها، به مقام اهل بیتشان (ع) متذکر شدهاند.
نظرات شما عزیزان: